Кіру

Агроном-жүзімші

Кәсіптің сипаттамасы
2132-1-006
Агроном-жүзімші
Кәсіптік стандарт
Кәсіптік стандарттың паспорты
Басқа кәсіптермен байланыс
Кәсіптер картасы
Тану ережелері
Кәсіптер тізілімі
Сипаттама
Негізгі мақсат
Өсімдік шаруашылығы өнімдерін өсірудің технологиялық процесін ұйымдастыру.
Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар
  • Жауапкершілік
  • Ұйымдастыру қабілеттері
  • Аналитикалық ойлау
  • Инновация және жаңашылдық
  • Өзін-өзі реттеу
  • Дамуға бағдарланушылық
  • Конструктивтілік
  • Зейінділік
  • Бастамашылдық
  • Басқаларды мотивациялауға қабілеттілік
Басқа кәсіптермен байланыс
4 СБШ-нің деңгейі
Виноградарь
Толығырақ
4 СБШ-нің деңгейі
Жеміс питомнигінің жұмысшысы
Толығырақ
4 СБШ-нің деңгейі
Жүзім өсіруші-шарап жасаушы
Толығырақ
5 СБШ-нің деңгейі
Ауыл шаруашылығы техникалары жөніндегі техник
Толығырақ
Деңгей 6
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) , 6B081 Агрономия

Машықтар
1. Технологиялық операцияларды жүргізудің кезектілігі мен күнтізбелік мерзімдерін, оның ішінде нақты ауа райы жағдайларын ескере отырып белгілеу.
2. Ауысымға өсімдік шаруашылығы бригадалары (буындар, қызметкерлер) үшін жұмыстардың түрлері мен көлемін анықтау.
3. Бригадаларға (буындарға, қызметкерлерге) тапсырмалар беру, оларды орындау жөніндегі нақты нұсқаулықтармен сүйемелдеу.
4. Берілген еңбек қызметін ескере отырып, ауыл шаруашылығы жұмыстарын жүргізу үшін персоналды ұйымдастыру
5. Барлық ауыл шаруашылығы процестерінің сапалы және уақытылы орындалуына жетекшілік ету.
6. Жүзімді өсіру жөніндегі технологиялық операцияларды іске асыру үшін пайдаланылатын топырақ өңдеу агрегаттарын технологиялық реттеуді жүзеге асыру.
7. Технологиялық операциялардың сапасын бақылау барысында анықталған ақаулар мен кемшіліктерді жою жөнінде шаралар қабылдау.
8. Технологиялық карталарға, мемлекеттік стандарттарға (МЕМСТ) және регламенттерге сәйкес жұмыстарды орындауға агротехникалық талаптарды анықтау.
9. Жүзім өсірудің прогрессивті әдістерін қолдану.
Білімдер
1. Жүзім өсіру жөніндегі ауыл шаруашылығы механикаландырылған және қол жұмыстарына арналған өндірудің ауысымдық нормалары.
2. Ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіру бойынша технологиялық операцияларды жүргізудің оңтайлы мерзімдері.
3. Жүзімді өсірудің технологиялық операцияларын іске асыру үшін пайдаланылатын машиналар мен механизмдерді реттеудің техникалық шарттары.
4. Ашық және жабық топырақта ауыл шаруашылығы дақылдарын - жүзім өсіру технологиялары.
5. Жүзім өсірудің инновациялық және дәстүрлі технологиялық процестері мен тәсілдері.
6. Ауыл шаруашылығындағы еңбекті қорғау талаптары.
Машықтар
1. Өсу барысында өсімдіктердің дамуын бақылау бағдарламаларын құру.
2. Жүзімнің фенологиялық даму фазаларын айқындау негізінде технологиялық операцияларды жүргізудің күнтізбелік мерзімдерін белгілеу.
3. Тұрақтылықты арттыру жөніндегі іс-шараларды айқындау үшін дақылдың (жүзімнің) жай-күйіне, оның ішінде стресстік жағдайларда бағалау жүргізу.
4. Жүзімді қорғау жүйесін жетілдіру үшін арамшөптердің түрлік құрамын анықтау.
5. Тыңайтқыштарды қолдану жүйесін жетілдіру мақсатында жүзім сабағының қоректенуіне кешенді (топырақ және өсімдік) диагностика жүргізу.
6. Өсу барысында алынған нәтижелерді өңдеу және талдау жүргізу.
7. Дақылдардың дамуын бақылау нәтижелерін талдау негізінде өсімдік шаруашылығындағы технологиялық процестерді жетілдіру бойынша ұсыныстарды әзірлеумен айналысу.
8. Сортты, биологиялық ерекшеліктерді ескере отырып және зиянкестермен күресу шараларын ескере отырып, жүзімді өсірудің технологиялық картасын жасау.
9. Дақылдау, топырақ, жәндіктер, аурулардың өнімділікке әсерін зерттеу.
Білімдер
1. Жүзімнің фенологиялық даму фазалары және вегетацияның әр түрлі фазаларында өсімдіктердің морфологиялық белгілері.
2. Жүзім сабағын фенологиялық бақылау әдістемесі.
3. Биология, жүзімді жинау жүргізілетін өсімдіктердің даму фазалары.
4. Жүзімнің жинауға дайындығын анықтау әдістері.
5. Жүзімнің зиянкестермен және аурулармен зақымдану белгілері.
6. Өсімдіктердің даму үдерісі барысында алынған ақпаратты талдау және өңдеу тәсілдері.
7. Ауыл шаруашылығындағы еңбекті қорғау талаптары.

Машықтар
1. Өңірдің нақты жағдайлары мен егіншілікті қарқындату деңгейі үшін жүзім сорттарын таңдауды негіздеу.
2. Жүзім дақылдарын өсіру мен дамыту және топырақты сақтау үшін оңтайлы жағдай жасау үшін топырақ-климаттық жағдайларды және аумақ рельефін ескере отырып, жүзімдіктерде топырақты өңдеудің ұтымды жүйесін әзірлеу.
3. Дақылдарды жоспарланған өнімді қалыптастыру, топырақтың құнарлылығын сақтау (арттыру) үшін қажетті тамақтану элементтерімен қамтамасыз ету үшін топырақтың қасиеттері мен жүзім сабағының биологиялық ерекшеліктерін ескере отырып, тыңайтқыштарды қолданудың экологиялық негізделген жүйесін әзірлеу.
4. Стандартты әдістерді қолдана отырып, егіс материалының сапасын анықтау.
5. Пестицидтерді қолдану қажеттілігін негіздеу кезінде зияндылықтың экономикалық шегін ескеру.
6. ҚР заңнамасына сәйкес карантиндік фитосанитарлық қауіпсіздікті қамтамасыз ету шараларын іске асыру.
7. Технологиялық операциялар бойынша жұмыс көлемін, технологиялық карталарды әзірлеу кезінде жұмысшылар санын және нормалық ауысымды анықтау.
8. Отырғызу материалын, тыңайтқыштарды және пестицидтерді сатып алуға олардың жалпы қажеттілігіне қарай өтінім жасау.
9. Технологиялық операцияларды орындау үшін агрегаттарды жинақтау.
10. Өсіру технологиясы бойынша рационализаторлық ұсыныстармен жұмысты ұйымдастыру.
11. Көшеттерді, тыңайтқыштарды және басқа да материалдарды сатып алуға келісім-шарт жобаларын дайындау және келіссөздер жүргізу.
Білімдер
1. Жүзімді жинау тәсілдері мен тәртібі.
2. Өңдеу тәсілдерімен реттелетін топырақ қасиеттеріне жүзімдіктердің талаптары.
3. Агротехникалық шаралардың зиянкестердің, аурулардың және арамшөптердің таралуына әсері.
4. Өсімдіктерді қорғаудың ұйымдастырушылық-шаруашылық, химиялық және биологиялық әдістері.
5. Жүзім өсірудің, атап айтқанда, Еуропалық Одақ елдерінде қолданылатын инновациялық әдістері.
Машықтар
1. Жалпы қабылданған әдістерді пайдалана отырып, ауыл шаруашылығы дақылдарының жоспарланған түсімділігіне тыңайтқыштардың дозасын (белсенді зат пен физикалық массада) есептеу.
2. Агроландшафтты шарттардың жүзімге қойылатын талаптарға сәйкестігін белгілеу.
3. Стандартты әдістерді пайдалана отырып отырғызу материалының сапасын анықтау
4. Дақылдарды өсірудің технологиялық сұлбасын құру.
5. Ауыл шаруашылығы жұмыстары кезеңінде жұмыс жоспарларын құру.
6. Пестицидтерді қолдану қажеттілігін негіздеу кезінде зияндылықтың экономикалық шегін ескеру.
7. Құжат айналымын жүргізуді ұйымдастыру.
8. Ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіру технологияларын әзірлеу кезінде арнайы бағдарламалар мен деректер базасын пайдалану.
Білімдер
1. Жүзім өсіру кезінде пайдаланылатын тыңайтқыштарды жіктеу
2. Тыңайтқыштардың түрлері және олардың сипаттамасы (құрамы, қасиеттері, әсер етуші заттың пайызы).
3. Минералды тыңайтқыштарды араластыру ережесі.
4. Өсімдіктерді зиянкестер мен аурулардан қорғау әдістері.
5. Жүзім өсіру технологияларын әзірлеу кезінде арнайы бағдарламалар мен деректер базалары.
6. Өсірілген дақылдардың климат жағдайына қойылатын талаптары.
7 Жүзім шаруашылығындағы есептеудің стандартты әдістері.

Машықтар
1. Экспедициялық зерттеу әдісімен өндірістік жағдайларда жүзімнің жергілікті және әкелінген түрлерін зерттеу.
2. Сорттарды олардың жалпыға белгілі сорттардан айырмашылығы, жүргізілген сынақтар негізінде біртектілігі мен тұрақтылығы туралы қорытындымен сипаттау.
3. Ауыл шаруашылығы дақылдарын мемлекеттік сынаудың қолданыстағы әдістемелеріне сәйкес сорттарды шаруашылық пайдалылығына сынау жүргізу.
4. Топырақтық-климаттық аймақтардың нақты жағдайларында пайдалануға рұқсат етілген Селекциялық жетістіктердің мемлекеттік тізіліміне енгізілген сорттарды пайдалану жөнінде ұсыныстар әзірлеу.
5. Жүзімнің жаңа сорттарын құру және оның базалық сорттарын жетілдіру.
Білімдер
1. Селекция әдістері (табиғи тозаңдандыру кезінде алынған тұқымдарды жаппай себу; вегетативтік будандастыру; жасанды будандастыру; фитосанитариялық селекция; клондық селекция).
2. Айырмашылыққа, біртектілікке және тұрақтылыққа сынақтар жүргізу әдістемесі
3. Жүзім өсірудің аймақтық технологиялары.
4. Өсімдік шаруашылығы өнімдерін өндіру кезіндегі табиғатты қорғау талаптары.
5. Сорт сынау бойынша құжаттардың ұсынылған нысандары.
6. Сорттың шаруашылық пайдалылығы сараптамалық бағалау негізінде белгіленетін жүзімнің тектері мен түрлерінің тізбесі.
7. Ампелография негіздері.
8. Өсімдік сынамаларын іріктеу әдістері.
Машықтар
1. Зертханалық талдау үшін өсімдік сынамаларын алу.
2. Бастапқы сорт сынау құжаттамасын жүргізу.
3. Болжалды өсіру өңірлерінің табиғи-климаттық жағдайларына сәйкес келетін сорт үлгілерін анықтау мақсатында тіркеу алдындағы сынақтар жүргізу.
4. Ерекшеліктерді ескере отырып, тіркеу алдындағы және мемлекеттік сорт сынағын жүргізу шеңберінде дақылдарды өсірудің агротехникасын анықтау.
Білімдер
1. Пайдалануға рұқсат етілген Селекциялық жетістіктердің мемлекеттік тізілімін жүргізу тәртібі.
2. Жүзім өсірудің экологиялық қауіпсіз технологиялары.
3. Жүзімнің сапалық сипаттамаларын анықтау ерекшелігі.
4. Дақыл - жүзім (техникалық, асханалық)сапасының көрсеткіштері, өнімді жинау мерзімдері мен тәсілдерін анықтау технологиясы.