Кіру

Кітапханашылар

Кәсіптің сипаттамасы
2622-1
Кітапханашылар
Кәсіптік стандарт
Кәсіптік стандарттың паспорты
Басқа кәсіптермен байланыс
Кәсіптер картасы
Тану ережелері
Кәсіптер тізілімі
Сипаттама
Негізгі мақсат
Мүмкіндігі шектеулі адамдар үшін ақпараттық ресурстардың тең мүмкіндіктері мен қолжетімділігін қамтамасыз ету және әлеуметтік-оңалту іс-шараларын жүргізу.
Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар
  • Жауапкершілік
  • Ұқыптылық
  • Жүйелі ойлау
  • Күйзеліске тұрақтылық
  • Шыдамдылық
  • Командада жұмыс істей білу
Басқа кәсіптермен байланыс
Деңгей 6
жоғары білім (бакалавриат, маман дәрежесі, ординатура) , 6B022 Гуманитарлық ғылымдар

Машықтар
1. Мүмкіндігі шектеулі жандарға кітапханалық-ақпараттық қызмет көрсетуде цифрлық технологиялар мен арнайы техникалық құрылғыларды пайдалану оның ішінде бедерлі баспа мәтінін рельефті-нүктелі қаріпке түрлендіру бағдарламалары;
2. Кітапханада визуалды өнімге тифлокомментарийлер жасау, бедерлі баспа материалдарын дыбыстау әдістемесі мен технологиясын қолдану басылымдар, рельефтік-графикалық кескіндер жасау;
3. Мүмкіндігі шектеулі жандарға арналған мамандандырылған кітапхана қорын қалыптастыру, өңдеу және ұйымдастыру, электрондық, оның ішінде аудиовизуалды, мультимедиялық құжаттарды, бедерлі-нүктелі қаріппен жазылған құжаттарды қоса алғанда;
4. Кітапханада қолжетімді форматтағы құжаттарды аналитикалық-синтетикалық өңдеуді жүзеге асыру және анықтамалық-іздестіру аппаратын жүргізу мүмкіндігі шектеулі жандарға арналған мамандандырылған құжаттар қоры;
5. Интеграцияланған / инклюзивті кітапханалық-ақпараттық қызмет көрсетуді ұйымдастыру әдістемелері мен технологияларын пайдалану.
Білімдер
1. Кітапханатану негіздері, оның ішінде тифлобиблиотекатану, библиографтану, құжаттану, информатика, теория және практика мүмкіндігі шектеулі адамдарға кітапханалық-ақпараттық қызмет көрсету;
2. Мүгедектерді әлеуметтік қорғау және оңалту саласындағы кітапханалық-ақпараттық қызмет жөніндегі нормативтік құқықтық актілер және мүмкіндігі шектеулі жандар, зияткерлік меншікті және дербес деректерді қорғау.
Машықтар
1. Кітапханада мүмкіндіктері шектеулі адамдарға интеграцияланған/инклюзивті кітапханалық-ақпараттық қызмет көрсету жағдайларын жасау және ұйымдастыру;
2. Іс-шара барысында оқиғалардың барысын тиімді басқара білу, әртүрлі тапсырмалардың уақытылы орындалуын қамтамасыз ету және бағдарламаның барлық элементтерінің жақсы үйлесімділігіне көз жеткізу.
3. Іс-шаралардың тиімділігі мен қызығушылығын арттыру үшін жаңа идеяларды ойлап табу және іске асыру, сондай-ақ әлеуметтік оңалтудың инновациялық тәсілдерін жасау мүмкіндігі.
4. Іс-шаралардың нәтижелерін талдау, кері байланыс жинау және өз жұмысын одан әрі жақсарту және дамыту үшін бағдарламаның тиімділігін бағалау мүмкіндігі.
Білімдер
Кітапхана жұмысының ерекшелігін білу және мүмкіндігі шектеулі адамдармен жұмысты ұйымдастыру дағдылары, соның ішінде кітап қорларын, ақпараттық ресурстарды және басқа материалдарды қажетті форматта дайындау.

Машықтар
1. Өз жұмысына ұқсас жұмыстармен айналысатын басқа кітапхана мамандарымен және ұйымдармен өзара әрекеттесу және жұмысты үйлестіру қабілеті.
2. Мүмкіндігі шектеулі пайдаланушының ақпаратқа қол жеткізу қажеттіліктерін бағалау, ерекшеліктерін түсіну және оның тиімді жұмыс істеуіне көмектесетін тиісті технологиялар мен ресурстарды пайдалану.
3. Мүмкіндігі шектеулі пайдаланушылармен олардың ерекшеліктері мен қажеттіліктеріне сәйкес ортақ тіл таба білу, сондай-ақ қол жетімді және түсінікті лексиканы қолдана отырып, күрделі ұғымдар мен тақырыптарды түсіндіру қабілеті.
4. Брайль қарпінде оқу мен жазуға үйрету қабілеті
Білімдер
1. Тиісті технологиялар мен процедураларды білу: оқырман бағдарламалары, көрнекі дисплейлер және адаптивті технологияның басқа түрлері сияқты әртүрлі технологиялар, бағдарламалармен жұмыс істеу үшін арнайы білім мен дағдылардың болуы. Осылайша, кітапхана мамандары аталған технологияларды қолданатын пайдаланушыларды оқыта алады және оларға қолдау көрсете алады, сонымен қатар ең қолайлы техникалық шешімді таңдаған кезде пайдаланушыларға ұсыныстар бере алады.
2. Арнайы психология және дефектология саласындағы білім.
3. Брайль жүйесінде жазу мен оқуды және жазуға арналған грифель мен құралды пайдалана білу.
Машықтар
1. Мүмкіндігі шектеулі оқушылардың қажеттіліктері мен эмоцияларын тыңдай және түсіне білу.
2. Оқушыларға түсінікті болу үшін күрделі терминдер мен қысқартуларды қолданбай, түсінікті тілді, дұрыс түсініктемелерді қолдану, анық және түсінікті сөйлей білу қабілеті қажет.
3. Оқушылардың қажеттіліктері мен тілектерін толық түсіну мақсатында оларға нақтылайтын және қолдайтын сұрақтар қою, жақсы тыңдаушы бола білу қабілеті
4. Оқушылардың дербестігіне, сондай-ақ, эмоционалды қолдау орнатуға жәрдемдесе отырып, оларға қолайлы, сенімді орта құру мүмкіндігі.
Білімдер
1. Тифлопедагогика негіздерін білу.
2. Қарым-қатынас әдебін білу.
3. Мемлекеттік және ұлтаралық қарым-қатынас тілін білу.

Машықтар
1. Басқа мамандармен сәтті қарым-қатынас жасау үшін қатынас дағдылары.
2. Өз жұмысын кең аудитория (көпшілік) алдында көрсете білу.
3. Өз ойын анық және сенімді түрде жеткізе білу, сондай-ақ басқа мамандардың ұстанымын тыңдауға дайын болу.
Білімдер
1. Түрлі маман иелерінің жұмыстарын білу (әлеуметтік қызметкерлер, медицина қызметкерлері, тифлопсихологтар, тифлопедагогтар т.б.)
2. Мүмкіндігі шектеулі адамдардың нақты қажеттіліктерін, сондай-ақ оларға қол жетімді ресурстар мен қызметтерді білу.
Машықтар
1. Кеңес беру және басқа мамандарға көмектесу қабілеті.
2. Қоғамда көру мүмкіндігі шектеулі адамдардың әлеуметтік белсенділігін арттыруға бағытталған курстар мен бағдарламаларды әзірлей білу.
3. Көру қабілеті шектеулі адамдарды қоғамға біріктіру және олардың әлеуметтік мүмкіндіктерге қолжетімділігі туралы хабардарлығын (мәліметтерін) арттыру мәселелеріне назар аудару үшін жергілікті медиамен жұмыс істей білу.
Білімдер
1. ҚР Әлеуметтік Кодексін білу.
2. Әлеуметтік қорғау бағдарламаларын білу.
Машықтар
1.Көрмелерді, дәрістерді, семинарларды, кездесулерді және т. б. қоса алғандағы әртүрлі іс-шараларды жоспарлау және өткізу үшін қажетті ұйымдастыру дағдылары;
2. Әртүррлі келуші топтармен, соның ішінде мектеп оқушыларымен, студенттермен және қызметкерлермен жұмыс істеу;
3. Мультимедиялық технологиялар мен интерактивті форматтарды қолдануды қоса алғанда, кітапхана қызметі саласындағы инновация үрдістерін білу және жұмыс тәжірибесі;
4. Кітапханаға келушілердің сенімі мен құрмет атмосферасын құру үшін эмпатия мен түсіністік қажет;
5. Іс-шаралардың егжей-тегжейлі жоспарларын әзірлеу, оларды іске асыру үшін қажетті мақсаттарды, міндеттерді және ресурстарды анықтау;
6. Еріктілерді, мамандарды және басқа да мүдделі тараптарды қоса алғанда іс-шараның әртүрлі қатысушыларымен тиімді қарым-қатынас орнату және қолдау
Білімдер
1. Кітапхананың мақсатты аудиториясының ерекшеліктерін және олардың ақпарат пен қызмет түрлеріне қажеттіліктерін білу;
2. Кітапхананың мақсатты аудиториясына қатысы бар мамандандырылған әдебиеттер мен ақпараттық ресурстарды білу;
3. Әлеуметтік оңалтудың мақсаттары мен принциптері;
4. Әлеуметтік оңалту әдістері мен тәсілдері;
5. Мақсатты аудиторияны білу және олардың қажеттіліктерін ескеру;
6. Дыбыс, жарық және байланыс жабдықтары секілді техникалық аспектілер.