Кіру

Клиникалық зертханалық диагностика дәрігері

Кәсіптің сипаттамасы
2216-2-001
Клиникалық зертханалық диагностика дәрігері
Кәсіптік стандарт
Кәсіптік стандарттың паспорты
Басқа кәсіптермен байланыс
Кәсіптер картасы
Тану ережелері
Кәсіптер тізілімі
Сипаттама
Негізгі мақсат
Клиникалық зертханалық зерттеулер жүргізу, яғни зақымдалуы мүмкін органдардың, тіндердің, дене жүйелерінің күйі мен белсенділігін құрылымдық немесе функционалды түрде көрсететін олардың эндогендік немесе экзогендік құрамдастарын анықтау және өлшеу міндетімен пациенттің биоматериалдарының үлгілерінің құрамын зерттеу күдікті патологияға байланысты
Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар
  • Этика, деонтология және бағыну ережелерін сақтау
  • Денсаулық сақтау ұйымының санитарлық-гигиеналық режимі және қоршаған ортаның эпидемиологиялық қауіпсіздігі нормаларын сақтау
  • Ұйымдастыру, өзін-өзі бақылау және өз қызметін үздіксіз жетілдіру қабілеті
  • Кәсіби қызмет міндеттерін орындаудағы жауапкершілік
  • Стресске төзімділік
  • Қарым-қатынас дағдылары
  • Жылдам шешім қабылдау қабілеті
  • Топта жұмыс істеу дағдысы
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар
  • «Клиникалық зертханалық диагностика докторы» біліктілігі. ОРК бойынша 7.2-деңгейдегі осы біліктілік бойынша бұрынғы жұмыс өтілі 5 жылдан кем емес. Мәлімделген мамандық бойынша денсаулық сақтау маманының сертификаты.
Басқа кәсіптермен байланыс
6 СБШ-нің деңгейі
Зертхана маманы
Толығырақ
7 СБШ-нің деңгейі (7.1 подуровень)
Клиникалық зертханалық диагностика дәрігері
Толығырақ
7 СБШ-нің деңгейі (7.2 подуровень)
Клиникалық зертханалық диагностика дәрігері
Толығырақ
7 СБШ-нің деңгейі (7.4 подуровень)
Клиникалық зертханалық диагностика дәрігері
Толығырақ
Деңгей 7
жоғары оқу орнынан кейінгі білім (магистратура, резидентура) , 7R011 Денсаулық сақтау

Машықтар
1. Жалпы клиникалық зертханалық зерттеулерді жүргізе білу.
2. Гематологиялық зерттеулер жүргізу мүмкіндігі.
3. Биохимиялық зерттеулер жүргізе білу.
4. Коагулологиялық зерттеулер жүргізу мүмкіндігі.
5. Иммунологиялық және изосерологиялық зерттеулер жүргізу мүмкіндігі.
6. Биологиялық материалға микроскопиялық зерттеулер жүргізу қабілеті (вирусология, бактериология, молекулалық биология, микология, паразитология, иммуносерология, иммуногематология).
7. Молекулярлық-генетикалық және молекулалық биологиялық зерттеулерді жүргізе білу.
8. Су-тұз алмасуын және СБС зерттеулерін жүргізе білу.
9. Төтенше жағдайларда зерттеу жүргізу қабілеті.
10. Зертханалық нәтижелерді интерпретациялау және талдау қабілеті.
11. Клиникалық зертханалық зерттеулерге есепке алу және есеп беру құжаттамасын құрастыра білу.
12. Ақпараттық жүйелермен (медициналық, зертханалық) және интернет ресурстарымен жұмыс істей білу.
Білімдер
1. Зертханалық қызметтердің қызметін реттейтін ұлттық және халықаралық нормативтік құқықтық актілерді білу.
2. Нормалар мен стандарттарды білу (ISO 9001, 15189, 17025, 17043, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің ұлттық аккредиттеу стандарттары).
3. Медициналық зертхананың сапа менеджменті жүйесін басқаруды білу.
4. Биоматериалдармен жұмыс істеу кезіндегі биоқауіпсіздік талаптарын білу.
5. Нормативтік талаптарды, стандарттарды, клиникалық хаттамаларды және клиникалық нұсқауларды білу.
6. Дәрігердің клиникалық тәжірибесіндегі дәлелді медицинаны білу.
7. Қалыпты, топографиялық және патологиялық анатомияны, қалыпты және патологиялық физиологияны, биохимияны білу.
8. Жиі кездесетін аурулардың этиологиясын, патогенезін, жіктелуін, клиникалық көрінісін, диагностикасын білу.
9. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің АХҚО 10, диагностика мен емдеудің клиникалық хаттамаларына сәйкес патологиялық жағдайлардың көріністерін, белгілерін, ауру синдромдарын, нозологиялық нысандарын білу.

Машықтар
1. Жалпы клиникалық зертханалық зерттеулерді жүргізе білу.
2. Гематологиялық зерттеулер жүргізу мүмкіндігі.
3. Биохимиялық зерттеулер жүргізе білу.
4. Коагулологиялық зерттеулер жүргізу мүмкіндігі.
5. Иммунологиялық және изосерологиялық зерттеулер жүргізу мүмкіндігі.
6. Биологиялық материалға микроскопиялық зерттеулер жүргізу қабілеті (вирусология, бактериология, молекулалық биология, микология, паразитология, иммуносерология, иммуногематология).
7. Молекулярлық-генетикалық және молекулалық биологиялық зерттеулерді жүргізе білу.
8. Су-тұз алмасуын және СБС зерттеулерін жүргізе білу.
9. Төтенше жағдайларда зерттеу жүргізу қабілеті.
10. Зертханалық нәтижелерді интерпретациялау және талдау қабілеті.
11. Клиникалық зертханалық зерттеулерге есепке алу және есеп беру құжаттамасын құрастыра білу.
12. Ақпараттық жүйелермен (медициналық, зертханалық) және интернет ресурстарымен жұмыс істей білу.
Білімдер
1. Зертханалық қызметтердің қызметін реттейтін ұлттық және халықаралық нормативтік құқықтық актілерді білу.
2. Нормалар мен стандарттарды білу (ISO 9001, 15189, 17025, 17043, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің ұлттық аккредиттеу стандарттары).
3. Медициналық зертхананың сапа менеджменті жүйесін басқаруды білу.
4. Биоматериалдармен жұмыс істеу кезіндегі биоқауіпсіздік талаптарын білу.
5. Нормативтік талаптарды, стандарттарды, клиникалық хаттамаларды және клиникалық нұсқауларды білу.
6. Дәрігердің клиникалық тәжірибесіндегі дәлелді медицинаны білу.
7. Қалыпты, топографиялық және патологиялық анатомияны, қалыпты және патологиялық физиологияны, биохимияны білу.
8. Жиі кездесетін аурулардың этиологиясын, патогенезін, жіктелуін, клиникалық көрінісін, диагностикасын білу.
9. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің АХҚО 10, диагностика мен емдеудің клиникалық хаттамаларына сәйкес патологиялық жағдайлардың көріністерін, белгілерін, ауру синдромдарын, нозологиялық нысандарын білу.

Машықтар
1. Зерттеу әдістерінің аналитикалық сенімділігін бағалай білу.
2. Зертханаішілік сапаны бақылауды ұйымдастыру және жүргізу қабілеті:
1) Леви-Дженнингс, Шеухарт және т.б. бақылау диаграммаларын құру мүмкіндігі;
2) орташа арифметикалық шаманы, орташа квадраттық ауытқуды, вариация коэффициентін, салыстырмалы орын ауыстыруды есептей білу;
3) аналитикалық жүйені валидациялау және (немесе) верификациялау мүмкіндігі;
4) аналитикалық жүйені калибрлеу мүмкіндігі және өлшемдердің метрологиялық қадағалануы;
5) өлшемнің белгісіздігін есептеу мүмкіндігі.
3. Өлшеу нәтижелерінің дәлдігі мен қайталану мүмкіндігін бағалау мүмкіндігі.
4. Сандық зертханалық зерттеу әдістерінің сапасын оперативті бақылауды жүргізу мүмкіндігі.
5. Клиникалық зертханалық зерттеулердің зертханааралық салыстырмалы сынақтарын қоса алғанда, сыртқы сапаны бағалауды ұйымдастыру, жүргізу және бағалау мүмкіндігі.
6. Сапаны бақылаудың статистикалық емес нысандарын жүргізе білу.
7. Сапаны бақылаудағы бұзушылықтарды жою бойынша түзету және алдын алу шараларын жүргізу мүмкіндігі.
8. Ақпараттық жүйелермен (медициналық, зертханалық) және интернет ресурстарымен жұмыс істей білу.
Білімдер
1. Зертханалық қызметтердің қызметін реттейтін ұлттық және халықаралық нормативтік құқықтық актілерді білу.
2. Нормалар мен стандарттарды білу (ISO 9001, 15189, 17025, 17043, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің ұлттық аккредиттеу стандарттары).
3. Медициналық зертхананың сапа менеджменті жүйесін басқаруды білу.
4. Биоматериалдармен жұмыс істеу кезіндегі биоқауіпсіздік талаптарын білу.
5. Нормативтік құқықтық актілердің, әдістемелік ұсыныстар мен әдістемелік нұсқаулардың, клиникалық хаттамалар стандарттарының (клиникалық нұсқаулар) талаптарын білу.
6. Эталондық интервалдар мен шектерді белгілеу ережелерін білу.
7. Әдістердің аналитикалық сипаттамаларын білу.
8. Зертханалық диагностикада сапаны аналитикалық бақылауды жүргізу алгоритмін білу.

Машықтар
1. Еңбекті қорғау талаптарына, санитарлық-эпидемиологиялық талаптарға және биологиялық қауіпсіздік пен биоқауіпсіздік ережелеріне сәйкес зертханалық зерттеулер жүргізу үшін жұмыс орнын ұйымдастыру мүмкіндігі.
2. Диагностикалық объектіні ұйымдастыру және дайындау мүмкіндігі.
3. Биологиялық материалды және қосалқы зерттеу материалдарын жинауды, өңдеуді, тасымалдауды, сақтауды және жоюды ұйымдастыра білу.
4. Цитогенетикалық зерттеулер жүргізе білу.
5. Цитологиялық зерттеудің әртүрлі әдістерін жүргізе білу.
6. Сапа бақылауын жүргізу, цитологиялық зерттеу нәтижелерін бағалау және интерпретациялау қабілеті.
7. Ақпараттық жүйелермен (медициналық, зертханалық) және интернет ресурстарымен жұмыс істей білу.
Білімдер
1. Зертханалық қызметтердің қызметін реттейтін ұлттық және халықаралық нормативтік құқықтық актілерді білу.
2. Нормалар мен стандарттарды білу (ISO 9001, 15189, 17025, 17043, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің ұлттық аккредиттеу стандарттары).
3. Медициналық зертхананың сапа менеджменті жүйесін басқаруды білу.
4. Биоматериалдармен жұмыс істеу кезіндегі биоқауіпсіздік талаптарын білу.
5. Нормативтік құқықтық актілердің, әдістемелік ұсыныстардың, әдістемелік нұсқаулардың, клиникалық хаттамалар стандарттарының (клиникалық нұсқаулар) талаптарын білу.
6. Сынамаларды іріктеу (сапалы материал алу шарттары) және материалды зерттеуге дайындау принциптерін білу.
7. Зертханалық сапаны бақылауды басқаруды білу.
8. Тест нәтижелеріне әсер ететін факторларды білу.

Машықтар
1. Еңбекті қорғау талаптарына, санитарлық-эпидемиологиялық талаптарға және биологиялық қауіпсіздік пен биоқауіпсіздік ережелеріне сәйкес зертханалық зерттеулер жүргізу үшін жұмыс орнын ұйымдастыру мүмкіндігі.
2. Диагностикалық объектіні ұйымдастыру және дайындау мүмкіндігі.
3. Биологиялық материалды және қосалқы зерттеу материалдарын жинауды, өңдеуді, тасымалдауды, сақтауды және жоюды ұйымдастыра білу.
4. Дәрілік, есірткілік, психотроптық және басқа да улы заттардың химиялық-токсикологиялық зерттеулерін жүргізе білу.
5. Сапаны бақылауды, химиялық-токсикологиялық зерттеулердің нәтижелерін бағалауды және интерпретациялауды жүргізе білу.
6. Ақпараттық жүйелермен (медициналық, зертханалық) және интернет ресурстарымен жұмыс істей білу.
Білімдер
1. Зертханалық қызметтердің қызметін реттейтін ұлттық және халықаралық нормативтік құқықтық актілерді білу.
2. Нормалар мен стандарттарды білу (ISO 9001, 15189, 17025, 17043, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің ұлттық аккредиттеу стандарттары).
3. Медициналық зертхананың сапа менеджменті жүйесін басқаруды білу.
4. Биоматериалдармен жұмыс істеу кезіндегі биоқауіпсіздік талаптарын білу.
5. Нормативтік құқықтық актілердің, әдістемелік ұсыныстардың, әдістемелік нұсқаулардың, клиникалық хаттамалар стандарттарының (клиникалық нұсқаулар) талаптарын білу.
6. Сынамаларды іріктеу (сапалы материал алу шарттары) және материалды зерттеуге дайындау принциптерін білу.
7. Зертханалық сапаны бақылауды басқаруды білу.
8. Тест нәтижелеріне әсер ететін факторларды білу.

Машықтар
1. Кәсіби оқу іс-шараларына қатысу: конференциялар, семинарлар, вебинарлар, біліктілікті арттыру курстары.
2. Оқу және ғылыми қызметке қатысу.
3. Денсаулық сақтау мәселелерін талқылау және әріптестермен тәжірибе алмасу бойынша кәсіптік бірлестіктердің, комитеттердің және жұмыс топтарының жұмысына қатысу.
Білімдер
1. «Денсаулық сақтау саласындағы мамандардың қосымша және бейресми білім беру қағидаларын, біліктілік талаптарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 21 желтоқсандағы No ҚР ДСМ-303/2020 бұйрығы. Денсаулық сақтау саласындағы қосымша және бейресми білім берудің білім беру бағдарламаларын, сондай-ақ денсаулық сақтау мамандарының қосымша және бейресми білім беру арқылы алған оқу нәтижелерін тану қағидаларын іске асыратын ұйымдар үшін (Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 22 желтоқсандағы № 21847 тіркелген)
2. «Денсаулық сақтау қызметкерлерінің біліктілігін үздіксіз арттыру нәтижелерін растау қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 20 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-283/2020 бұйрығы (Қазақстан Республикасының Әділет Министрлікте тіркелген) 2020 жылғы 22 желтоқсандағы No 21843)
3. Кәсіби саладағы әріптестермен желі құру және қарым-қатынас жасау мүмкіндіктері.
4. Мамандандырылған саладағы қазіргі тенденциялар, зерттеулер мен әзірлемелер.