Кіру

Техник-дозиметрист

Кәсіптің сипаттамасы
8131-9
Техник-дозиметрист
Кәсіптік стандарт
Кәсіптік стандарттың паспорты
Басқа кәсіптермен байланыс
Кәсіптер картасы
Тану ережелері
Кәсіптер тізілімі
Сипаттама
Негізгі мақсат
Тиісті дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың көмегімен иондаушы сәулеленудің дозалары мен қуатын анықтау
Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар
  • Температураның күрт өзгеруіне физикалық төзімділік
  • байқау
  • нәтижеге назар аудару
  • басымдық беру
  • командада жұмыс істеу қабілеті
  • төзімділік
  • жылдам реакция
  • ұйымшылдық
  • зейін
  • стресстік жағдайларда төзімділік
Жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар
  • 2-4-разряд жалпы орта білім болған кезде, кәсіптік даярлау; 5-разряд техникалық және кәсіптік және практикалық тәжірибесі бар жалпы орта білім базасында болған кез
Басқа кәсіптермен байланыс
3 СБШ-нің деңгейі
Аффинаждық өндіріс аппаратшысы
Толығырақ
3 СБШ-нің деңгейі
Аппаратшы-гидрометаллург
Толығырақ
3 СБШ-нің деңгейі
Геотехнологиялық ұңғымалардың (атом саласында)операторы
Толығырақ
3 СБШ-нің деңгейі
Геотехнологиялық ұңғымаларды жерастында жөндеу операторы
Толығырақ
2 СБШ-нің деңгейі
Сұйық реагенттер қоймасының операторы
Толығырақ
2 СБШ-нің деңгейі
Құрғақ реагенттер қоймасының операторы
Толығырақ
2 СБШ-нің деңгейі
Тазалаушы
Толығырақ
Деңгей 2
негізгі орта білім

Машықтар
2-5 разряд
1. Өлшеу аспаптарының жарамдылығын, жұмыс құралдары мен материалдарының болуы мен жарамдылығын тексеру.
2. Дайын өнімді уақытша сақтау алаңының радиациялық фонының деңгейін тексеру.
Білімдер
1. Кеніш учаскелерінің жұмыс аймағын радиациялық бақылаудың жоспар-кестесі.
2. Кеніш учаскелеріндегі дозиметриялық бақылау картасы.
3. Дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың техникалық сипаттамалары, техникалық паспорттарға сәйкес аспаптарға қойылатын талаптар.
Машықтар
2-5 разряд
1. Жұмыс аймағы ауданындағы санитарлық өткізгіште Радиоактивті сәулелену көздерімен жұмыс істейтін персоналдың арнайы киіміндегі радиоактивті ластану деңгейін дозиметриялық бақылау.
2. Қызметкерлердің терісінің ластану деңгейін бақылау.
3. Санитарлық өткізгіш үй-жайларының ластану деңгейін бақылау.
4. Дозиметриялық және радиометриялық бақылау нәтижелерін тіркеу.
Білімдер
2-5 разряд
1. Әр түрлі беттердің альфа және бета бөлшектерімен ластануын өлшеу әдісі.
2. Гамма-сәулеленудің эквивалентті дозасының қуатын өлшеу әдістемесі, дозиметрлер және дозиметрлер-радиометрлер.

Машықтар
2-разряд
1. Әртүрлі беттердің, арнайы киімдердің, арнайы аяқ киімдердің, жеке қорғаныс құралдарының, жабдықтардың, көлік құралдарының және т. б. альфа - бета және гамма бөлшектерімен ластануды дозиметриялық және радиометриялық өлшеу.
2. Тиісті дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың көмегімен иондаушы сәулеленудің дозасы мен қуатын анықтау.
3. Сыртқы ортадан сынама алу.
4. А тобы персоналының жеке дозиметриялық бақылауы.
5. Дозиметриялық және радиометриялық бақылау нәтижелерін тіркеу.
3-разряд
6. Жұмыс орындарындағы радиациялық қауіпсіздіктің жай-күйін бақылау.
4-разряд
7. Әртүрлі аппаратураның көмегімен сәулеленудің жекелеген түрлері бойынша дозиметриялық және радиометриялық өлшеулер.
8. Жұмыс орындарын иондаушы сәулеленуден қорғаудың сақталуын бақылау.
9. Аумақтың радиометриялық түсірілімі және жолдардың авто-гамма-түсірілімі.
5-разряд
10. Биологиялық қорғаудың тиімділігін зерттеу және өлшеу бойынша жұмыстар жүргізу.
11. Барлық аса радиациялық-қауіпті жұмыстарды тікелей бақылау.
Білімдер
2-разряд
1. Иондаушы сәулеленудің негізгі қасиеттері және оларды тіркеу әдістері.
2. Иондаушы сәулеленудің биологиялық әсері.
3. Қолданылатын дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың жұмыс істеу принципі.
4. Сыртқы ортадан сынама алу тәсілдері.
5. Радиоактивті заттармен және иондаушы сәулелену көздерімен жұмыс істеудің санитарлық ережелері.
3-разряд
6. Атомның құрылымы, радиоактивтілігі, иондаушы сәулеленудің негізгі қасиеттері және оларды тіркеу әдістері туралы қарапайым мәліметтер.
7. Иондаушы сәулеленудің әсер ету әсерінен қорғау әдістері мен құралдары.
8. Күрделілігі орташа дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың құрылғысы және олардың сезімталдығын бақылау әдістері.
9. Орташа күрделіліктегі дозиметриялық және радиометриялық өлшеу әдістері.
10. Сыртқы ортаның сынамаларын іріктеу, дайындау және өлшеу тәсілдері.
11. Аумақты радиометриялық түсіруді жүргізу әдістемесі.
4-разряд
12. Ядролық физика туралы негізгі мәліметтер.
13. Радиоактивтіліктің негізгі заңдары.
14. Иондаушы сәулеленудің қасиеттері және оларды тіркеу әдістері.
15. Күрделі дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың құрылысы және олардың сезімталдығын бақылау әдістері.
16. Дозиметриялық және радиометриялық өлшеу әдістері.
17. Әр түрлі беттердің альфа және бета белсенді заттармен ластануын өлшеу әдісі.
18. Гамма-сәулеленудің эквивалентті дозасының қуатын өлшеу әдістемесі, дозиметрлер және дозиметрлер-радиометрлер.
5-разряд
19. Ядролық физика негіздері.
20. Радиоактивтілік заңдары.
21. Иондаушы сәулеленудің қасиеттері және оларды тіркеу әдістері.
22. Барлық түрдегі иондаушы сәулеленуден қорғау есептеулері.
23. Кез келген күрделіліктегі аса күрделі дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың құрылғысы, оларды градуирлеу, эталондау, олардың сезімталдығын бақылау әдістемесі.
Машықтар
3-разряд
1. Дозиметриялық және радиометриялық өлшеу және жеке дозиметриялық бақылау нәтижелерін бастапқы өңдеу.
4-разряд
2. Дозиметриялық, радиометриялық өлшеулердің, жеке дозиметриялық бақылаудың нәтижелерін өңдеу.
3. Графиктерді, диаграммаларды, карталарды, кестелерді ресімдеу.
5-разряд
4. Биологиялық қорғаныстың тиімділігін өлшеу нәтижелерін бастапқы бағалау.
5. Дозиметриялық және радиометриялық өлшеу нәтижелерін статистикалық өңдеу.
6. Дозиметриялық бақылау және радиометриялық өлшеулер нәтижелері бойынша жиынтық құжаттама жасау.
7. Дозиметриялық бақылау бойынша есептерді жасауға қатысу.
Білімдер
3-4 - разряд
1. Әр түрлі беттердің альфа және бета бөлшектерімен ластануын өлшеу әдісі.
2. Гамма-сәулеленудің эквивалентті дозасының қуатын өлшеу әдістемесі, дозиметрлер және дозиметрлер-радиометрлер.
3. Дозиметриялық және радиометриялық өлшеу нәтижелерін өңдеу ережелері.
5-разряд
4. Өлшемдерді түсіндіру әдістері.
5. Дозиметриялық бақылау бойынша есептілікті жасаудың әдістемелік нұсқаулары.

Машықтар
3-4 - разряд
1. Бақылау көздерінің көмегімен дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың сезімталдығын анықтау.
5-разряд
2. Дозиметриялық және радиометриялық аппаратураның жұмысын бақылау, оны жою.
3. Дозиметриялық және радиометриялық бақылаудың жаңа техникасын игеруге қатысу.
Білімдер
3-разряд
1. Күрделілігі орташа дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың құрылғысы және олардың сезімталдығын бақылау әдістері.
4-разряд
2. Күрделі дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың құрылысы және олардың сезімталдығын бақылау әдістері.
5-разряд
3. Кез келген күрделіліктегі аса күрделі дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың құрылғысы, оларды градуирлеу, эталондау, олардың сезімталдығын бақылау әдістемесі.
Деңгей 3
ТжКБ (жұмысшы кәсіптер)

Машықтар
2-5 разряд
1. Өлшеу аспаптарының жарамдылығын, жұмыс құралдары мен материалдарының болуы мен жарамдылығын тексеру.
2. Дайын өнімді уақытша сақтау алаңының радиациялық фонының деңгейін тексеру.
Білімдер
1. Кеніш учаскелерінің жұмыс аймағын радиациялық бақылаудың жоспар-кестесі.
2. Кеніш учаскелеріндегі дозиметриялық бақылау картасы.
3. Дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың техникалық сипаттамалары, техникалық паспорттарға сәйкес аспаптарға қойылатын талаптар.
Машықтар
2-5 разряд
1. Жұмыс аймағы ауданындағы санитарлық өткізгіште Радиоактивті сәулелену көздерімен жұмыс істейтін персоналдың арнайы киіміндегі радиоактивті ластану деңгейін дозиметриялық бақылау.
2. Қызметкерлердің терісінің ластану деңгейін бақылау.
3. Санитарлық өткізгіш үй-жайларының ластану деңгейін бақылау.
4. Дозиметриялық және радиометриялық бақылау нәтижелерін тіркеу.
Білімдер
2-5 разряд
1. Әр түрлі беттердің альфа және бета бөлшектерімен ластануын өлшеу әдісі.
2. Гамма-сәулеленудің эквивалентті дозасының қуатын өлшеу әдістемесі, дозиметрлер және дозиметрлер-радиометрлер.

Машықтар
2-разряд
1. Әртүрлі беттердің, арнайы киімдердің, арнайы аяқ киімдердің, жеке қорғаныс құралдарының, жабдықтардың, көлік құралдарының және т. б. альфа - бета және гамма бөлшектерімен ластануды дозиметриялық және радиометриялық өлшеу.
2. Тиісті дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың көмегімен иондаушы сәулеленудің дозасы мен қуатын анықтау.
3. Сыртқы ортадан сынама алу.
4. А тобы персоналының жеке дозиметриялық бақылауы.
5. Дозиметриялық және радиометриялық бақылау нәтижелерін тіркеу.
3-разряд
6. Жұмыс орындарындағы радиациялық қауіпсіздіктің жай-күйін бақылау.
4-разряд
7. Әртүрлі аппаратураның көмегімен сәулеленудің жекелеген түрлері бойынша дозиметриялық және радиометриялық өлшеулер.
8. Жұмыс орындарын иондаушы сәулеленуден қорғаудың сақталуын бақылау.
9. Аумақтың радиометриялық түсірілімі және жолдардың авто-гамма-түсірілімі.
5-разряд
10. Биологиялық қорғаудың тиімділігін зерттеу және өлшеу бойынша жұмыстар жүргізу.
11. Барлық аса радиациялық-қауіпті жұмыстарды тікелей бақылау.
Білімдер
2-разряд
1. Иондаушы сәулеленудің негізгі қасиеттері және оларды тіркеу әдістері.
2. Иондаушы сәулеленудің биологиялық әсері.
3. Қолданылатын дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың жұмыс істеу принципі.
4. Сыртқы ортадан сынама алу тәсілдері.
5. Радиоактивті заттармен және иондаушы сәулелену көздерімен жұмыс істеудің санитарлық ережелері.
3-разряд
6. Атомның құрылымы, радиоактивтілігі, иондаушы сәулеленудің негізгі қасиеттері және оларды тіркеу әдістері туралы қарапайым мәліметтер.
7. Иондаушы сәулеленудің әсер ету әсерінен қорғау әдістері мен құралдары.
8. Күрделілігі орташа дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың құрылғысы және олардың сезімталдығын бақылау әдістері.
9. Орташа күрделіліктегі дозиметриялық және радиометриялық өлшеу әдістері.
10. Сыртқы ортаның сынамаларын іріктеу, дайындау және өлшеу тәсілдері.
11. Аумақты радиометриялық түсіруді жүргізу әдістемесі.
4-разряд
12. Ядролық физика туралы негізгі мәліметтер.
13. Радиоактивтіліктің негізгі заңдары.
14. Иондаушы сәулеленудің қасиеттері және оларды тіркеу әдістері.
15. Күрделі дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың құрылысы және олардың сезімталдығын бақылау әдістері.
16. Дозиметриялық және радиометриялық өлшеу әдістері.
17. Әр түрлі беттердің альфа және бета белсенді заттармен ластануын өлшеу әдісі.
18. Гамма-сәулеленудің эквивалентті дозасының қуатын өлшеу әдістемесі, дозиметрлер және дозиметрлер-радиометрлер.
5-разряд
19. Ядролық физика негіздері.
20. Радиоактивтілік заңдары.
21. Иондаушы сәулеленудің қасиеттері және оларды тіркеу әдістері.
22. Барлық түрдегі иондаушы сәулеленуден қорғау есептеулері.
23. Кез келген күрделіліктегі аса күрделі дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың құрылғысы, оларды градуирлеу, эталондау, олардың сезімталдығын бақылау әдістемесі.
Машықтар
3-разряд
1. Дозиметриялық және радиометриялық өлшеу және жеке дозиметриялық бақылау нәтижелерін бастапқы өңдеу.
4-разряд
2. Дозиметриялық, радиометриялық өлшеулердің, жеке дозиметриялық бақылаудың нәтижелерін өңдеу.
3. Графиктерді, диаграммаларды, карталарды, кестелерді ресімдеу.
5-разряд
4. Биологиялық қорғаныстың тиімділігін өлшеу нәтижелерін бастапқы бағалау.
5. Дозиметриялық және радиометриялық өлшеу нәтижелерін статистикалық өңдеу.
6. Дозиметриялық бақылау және радиометриялық өлшеулер нәтижелері бойынша жиынтық құжаттама жасау.
7. Дозиметриялық бақылау бойынша есептерді жасауға қатысу.
Білімдер
3-4 - разряд
1. Әр түрлі беттердің альфа және бета бөлшектерімен ластануын өлшеу әдісі.
2. Гамма-сәулеленудің эквивалентті дозасының қуатын өлшеу әдістемесі, дозиметрлер және дозиметрлер-радиометрлер.
3. Дозиметриялық және радиометриялық өлшеу нәтижелерін өңдеу ережелері.
5-разряд
4. Өлшемдерді түсіндіру әдістері.
5. Дозиметриялық бақылау бойынша есептілікті жасаудың әдістемелік нұсқаулары.

Машықтар
3-4 - разряд
1. Бақылау көздерінің көмегімен дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың сезімталдығын анықтау.
5-разряд
2. Дозиметриялық және радиометриялық аппаратураның жұмысын бақылау, оны жою.
3. Дозиметриялық және радиометриялық бақылаудың жаңа техникасын игеруге қатысу.
Білімдер
3-разряд
1. Күрделілігі орташа дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың құрылғысы және олардың сезімталдығын бақылау әдістері.
4-разряд
2. Күрделі дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың құрылысы және олардың сезімталдығын бақылау әдістері.
5-разряд
3. Кез келген күрделіліктегі аса күрделі дозиметриялық және радиометриялық аспаптардың құрылғысы, оларды градуирлеу, эталондау, олардың сезімталдығын бақылау әдістемесі.